Cory Doctorow'u daha önce duymuş muydunuz bilemiyorum. Benim kendisini keşfetmem, Türkçe'ye çevrilen (yazının konusu olan) kitabın kapak tasarımını ilginç bulmamla başladı. Yanda gördüğünüz kapak tasarımı ve bir betimleme ya da zincirleme isim tamlaması olmayan kitap ismi, değişik bir şeyler vaad ediyormuş gibi gelmişti bana. Okuduktan sonra biraz aldatıcı olduğuna karar verdiğim kapak ve arka kapak yazısı, benim ilgimi çekmeye yetti: "İlerlemenin sonuna varıldığında ne olur? Çağdaş bilimkurgunun önemli isimlerinden Cory Doctorow, tasarladığı Disney motifleri egemenliğindeki karamsar gelecekte, ergen 'üst-insan' Jimmy ile düşlerinin kızı ölümlü Lacey'nin öyküsü etrafında...". Kitabın sonuna geldiğinizde ise kurgusal hikayenin yanında, hatta belki kurgusal hikayeden çok yazarın ilginç bir insan olduğunu görüyorsunuz. "Bilimkurgu yazarı, blogçu ve teknoloji aktivisti Cory Doctorow, ünlü Boing Boing blogunun ortak editörüdür ve aralarında Guardian, New York Times, Publishers Weekly ve Wired gibilerinin bulunduğu pek çok gazete, dergi ve internet sitesine yazılarıyla katkıda bulunmaktadır. Doctorow, teknoloji yasaları, politikaları ve anlaşmalarında özgürlüğü savunan, kar amacı gütmeyen sivil özgürlükler kuruluşu olan Elektronik Sınırlar Vakfı'nın (eff.org) Avrupa İlişkileri Müdürlüğü görevini yürütmüştür. İngiltere'deki açık üniversitenin konuk profesörlerindendir ve Kanada'daki Waterloo Üniversitesi'nde sanal kürsü sahibidir. 2007 yılında California Üniversitesi Anenberg Kamusal Diplomasi Merkezi'nde Fullbright Başkanlığı görevini yürütmüştür. 2008'de baba olmuştur, kızı Poesy Emmeline Fibonacci Nautilus Taylor Doctorow, her türlü teknolojik ve insan yapımı eseri solda sıfır bırakan bir mucizedir." (Kitabın içindeki yazar tanıtımını direk aktardım) Gerek bu tanıtım yazısından, gerekse hikayeden sonra gelen, 2010 Dünya Bilimkurgu Fuarı'nda yaptığı konuşması ve bir röpörtajı gösteriyor ki bir yandan tam bir bilimkurgu hayranı olan, "geek" olarak adlandırılan insan grubunun örnek bir üyesi, bir yandan da teknik, teknolojik, bilimsel pek çok konuya uzun uzadıya kafa patlatan ve hakkatten çok sağlam fikirleri olan birisi.
Gelelim kitaba. Dediğim gibi, kapak -ne kadar beni çekmede başarılı olduysa da- hikayeyi tanımlamada aldatıcı, arka kapağın iddia ettiği gibi "Disney motifleri egemenliğindeki karanlık gelecek" yok hikayede. Karanlık bir gelecek var, orası doğru. Aslında tam olarak post-apokaliptik bir gelecek var elimizde, yani büyük bir şeyler koptuktan sonraki hayat. Jimmy, mekasının içinde bir robot avlamaktadır. Teknoloji her alanda tam tekmildir; robotlar, robot zırhlar, yapay zeka, sensörler, kontrol devreleri (son ikisi-üçü zaten robotlara tekabül ediyor, sırf kalabalık gözüksün diye yazdım), bio teknoloji, cyborglar ve çok daha fazlası... İlerleme sürekli devam etmektedir; tıpkı Walt Disney'in Disneyland'de kurduğu, geleceğin dünyasını oda oda anlatan "Carousel of Progress" (İlerleme Atlıkarıncası) turunun tema şarkısındaki gibi "There's a great big beautiful tomorrow".
Hikayeyle ilgili daha fazla bilgi okumak isteyenlerin hoşuna gitmeyebilir; okumak istemeyenler zaten çoktan bırakmıştır bu yazıyı okumayı. Konuyu açık etmeden birkaç yorumda bulunacak olursak; özellikle mühendisler olmak üzere bilim ve teknolojiyle ilgilenen herkesin hevesle okuyacağı bir kitap elimizdeki. Üstelik hemen hemen hiçbir bilimkurgu öğesi havada kalmıyor. Her öğenin; gelişim süreci, o günkü yeri ve o etkilediği başka şeyler çerçevesinde üzerinde duruluyor. Doctorow'un ne kadar büyük bir geek olduğunu ise hikayenin daha ilk cümlesinde görüyoruz; Jimmy mekasıyla Wumpus avında. Açıklamada söylediği üzere "Hunt the Wumpus 1973 çıkışlı, odalardan oluşan labirentsi bir yapı içinde Wumpus adlı canavarı yakalamaya dayanan en eski metin temelli ve BASIC yazılımlı bilgisayar oyunlarından biri". Meka ise (ne kadar benim bu söylediğime gönderme olması şart olmasa da) robot zırhların başrolde olduğu Japon anime-manga alt türü (namı diğer Evangelion, Transformers, Voltran, ya da Power Rangers gibi, Japon olan-olmayan seriler).
Dediğim gibi, özellikle bilimkurgu, teknoloji, bilim meraklılarının zevkle okuyacağına inandığım bir kitap. Öte yandan Doctorow'un blogu Boing Boing, herkesin şöyle bir bakınırken kendini başlıktan başlığa atlarken bulacağı bir blog. İçinde gezinirken bizim Pagan Çeşmesi'nin grubuna 1-2 hafta boyunca bakamadıktan sonra, onlarca birikmiş mesajı peş peşe okurken kendimi kaybettiğim hissiyatın aynını yaşadım. Öyle ki burada ne yazdığımı, neler yazmayı düşündüğümü falan unuttum, konudan koptum baya. :) Aşağılarda "Skull Wedding Cake" var, onu bir görün derim ben. Doctorow ismini de aklınızın bir köşesinde tutun, bir yerde karşınıza çıkarsa yazının tamamını okumanızı sağlayacak bir yazar kendisi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder